استراتژی توسعه

در یک جامعه طی دوران مختلف عواملی موجب شدند تا مردم نسبت به کارگزاران خود احساس بی اعتمادی و بدبینی داشتند. به مرور با افزایش ناکارآمدی و انباشتگی مشکلات، در نهایت تغییر نوع حکومت و نظام سیاسی یا دولت ها ناگزیر تنها راه برون رفت از این مشکلات پیش روی آن جامعه قرار می گرفت. به گونه ای که علی رغم قبول برخی اصلاحات مردم راضی نمی شدند، علت هم اقدام دیر هنگام مسئولان جهت ایجاد اصلاحات بوده است یا اگر هم قبول می کردند، اصلاحات را به طور ناقض یا به گونه ای انجام می دادند که نتایجی مثبتی به همراه نداشت و برای شخص حاکم و دیگر مسئولان حداقل دخالت در مسئولیت و نظارت را در بر می گرفت. به عنوان مثال، در دوره قاجار مردم با درخواست پی در پی خواستار ایجاد یک نظام مشروطه بودند، در مرحله اول شاه قبول نمی کرد، با افزایش فشارها و پایداری مردم بر این خواسته، نظام حاکم قول ایجاد اصلاحات مورد نظر را در یک دوره چند ماهه را داد، بعد از آن که مردم به آرامش نسبی رسیدند، نظام حاکم از اصلاحات موردنظر سرباز زد. با فشار حداکثری مردم و اعتصابات گسترده و با حمایت همه اقشار شاه مجبور به امضاء نظام مشروطه گردید. در جوامع اگر اصلاحات مورد نیاز دیر اقدام گردد، نتایج زیان بار و چه بسا غیر قابل تصوری به همراه خواهد داشت. مثلا، دندان انسان را در نظر بگیرید، اگر ابتدی امر که دچار پوسیدگی می شود مورد درمان قرار گیرد، نیازی به کشیدن و دور انداختن دندان فاسد نیست، ولی اگر به محض مشاهده لکه بر سطح دندان به آن بی توجهی کنیم به مرور این مشکل از سطح به عمق می رسد و ریشه ها را درگیر و سست می کند، نهایت یا هزینه درمان خیلی بالا می رود یا این که باید کلا دندان را از جا کند. مشکل در جامعه همین شکل است که در ابتدای امر حل نشو استراتژی توسعه...ادامه مطلب

یکی از وظایف نخبگان در جامعه اینست، فضار را برای مشارکت مردم در امورات گرم نگه دارند، به عبارتی اگر برای روشن کردن آتش، زغال روشن فراهم باشد، در صورت فراهم نمودن هیزم امکان روشن کردن آتش سریع و راحت تر خواهد بود. ولی اگر بخواهیم در یک هوای سرد بارانی با هیزم خیس، آتش روشن کنیم این کار بسیار سخت به نظر می رسد. نخبگان مانند فانوسی هستند که حضورشان روشنی بخش به مسیر توسعه می شود، همان طور که با داشتن فانوس می توان به راحتی از مسیر تاریک عبور کرد، نقش نخبگان هم به همین شکل است. در جامعه اگر بخواهیم توسعه یابیم، نیاز است یکسری زمینه سازی هایی صورت بگیرد، این زمینه سازی نیاز به آگاهی، مطالعه و شناخت دارد. از آنجایی که در اولین قدم این عوامل برای همگان امکان پذیر نیست و یا زمان بر می باشد، این مورد نقش نخبگان جامعه را افزایش می دهد تا مسیری که آن ها طی کرده اند و لازم است جامعه از آن بهره مند شود، در اختیار سایر افراد جامعه قرار دهند. نخبگان پرچم دار اصلی مسیر توسعه هستند. نخبگان شامل همه کسانی که علاقه به بحث تعلیم، آموزش، تحقیق و پژوهش دارند را شامل می شود. همه تحصیل کرده های یک جامعه بالقوه توانایی تبدیل شدن به این ویژگی را دارند. نخبگان واقعی کسانی هستند در زمانی فقط به فکر خود بودن عادی و طبیعی می باشد، به فکر دیگران بودن هنری است که هرکسی به این حد از بخشندگی نمی رسد، جز کسانی که دارای علاقه فراوان نسبت به همنوعان خود هستند. نخبگان واقعی کسانی هستند که به دنبال کارچاق کنی نبوده و به دنبال مطرح کردن خود (با بیان نظر مخالف و متفاوت در موضوعات) نباشند، بلکه همیشه دنبال این هستند که آن چیزی که به نفع اکثریت مردم هست، پیگیری می کنند. نخبگان به دنبال تملق و دنباله روی از سیاستمدرا استراتژی توسعه...ادامه مطلب

مهم ترین عامل تاثیرگذار طی دوران مختلف در تغییر حکومت ها،  ناکارآمدی یک نظام سیاسی بوده است. ناکارآمدی ابعاد مختلفی دارد و وقتی در همه زمینه ها مشاهده گردد به مرور موجب سلب اعتماد شهروندان از نظام سیاسی حاکم شده و زمینه را برای گسترش نارضایتی ها فراهم می کند. به عنوان مثال با گسترش فساد در جامعه مسئولین بجای حل مشکل و جلوگیری از شیوع آن، به توجیه رفتار و عملکرد خود در مورد مسئله بپردازند و یک موازی کاری مشاهده شود که این کار وظیفه فلان مسئول یا فلان نهاد است، به مرور فساد گسترده تر شده و مردم احساس می کنند که نهادهای مختلف در کنار همه این دلایل و توجیهات، یک ناکارآمدی اساسی در حل ریشه ای مشکلات جامعه دارند و امکان حل سریع وجود ندارد و فرضا یک فساد مالی یک سال پیش رخ داده الان به شکل بزرگ تری رخ می دهد، خود این تکرار بی اعتمادی را عمیق تر کرده و مردم را نگران می کند. از طرفی، وقتی شهروندان دلسرد و ناامید شوند، دوست دارند به حال خود واگذاشته شوند و کم کم تصمیم گیران سیاسی به سمت رژیمی مستبد سوق می یابند. با شکل گیری یک حکومت جدید، رویکرد نظام حاکم با مردم طبعا بر مبنای مشارکت و همکاری است و به هم اعتماد دارند و به مرور (برای بعضی از حکومت ها در بازه زمانی کمتر و برای بعضی از حکومت ها و دولت ها در بازه زمانی طولانی تر رخ می دهد) رویکرد تعامل تبدیل به رویکرد دیگر شده که در آن بی اعتمادی افزایش می یابد و حاکمان به کار خود مشغولند و شهروندان هم به حال خود واگذارند، در نهایت یک رویکرد تقابلی شکل می گیرد که در آن شهروندان خود را تافته جدا بافته از مسئولین نظام سیاسی حاکم می بینند که این رویکرد موجب انحطاط یک نظام و شکل گیری نظام سیاسی جدیدی می شود. زمانی که شهروندان دچار بی اع استراتژی توسعه...ادامه مطلب

در سطح جامعه، یکسری  مشکلاتی مشاهده می شود که علی رغم پیگیری شهروندان و گوشزد آن به مسئولان و وعده مسئولان به رفع آن، تحقق آن صورت نمی گیرد. یکی از دلایل اصلی این مسئله عدم پیگیری موثر و مستمر توسط اف استراتژی توسعه...ادامه مطلب

از مهم ترین پیامدهای بی توجهی به مفهوم عدالت در فرآیند برنامه ریزی توسعه در کشور در دهه های اخیر از هم پاشیدگی نظام توزیع خدمات بوده که زمینه ساز نابرابری در ابعاد مختلف در برخورداری از این خدمات شده استراتژی توسعه...ادامه مطلب

یکی از مولفه های تاثیرگذار بر روی توسعه، مشارکت اجتماعی است. اگر مدیران عرصه توسعه به این نتیجه برسند، مردم و زیردستان آن ها به مثابه بخشی از سرمایه لازم برای توسعه هستند و ابزار توسعه به عنوان یک مجم استراتژی توسعه...ادامه مطلب

اعتماد اجتماعی یکی از جنبه های مهم روابط انسانی و زمینه ساز مشارکت و همکاری میان اعضای جامعه است. برای ایجاد اعتماد اجتماعی، رعایت ارزش های مشترک در میان مردم و تقویت و گسترش آن در سطح جامعه کمک کننده استراتژی توسعه...ادامه مطلب

جوامع توسعه یافته دارای یکسری ویژگی هایی هستند که در کشورهای درحال توسعه وجود ندارد و برای این که کشورها گام در مسیر توسعه بگذارند نیاز به تغییر و تحول دارند. در همین راستا کشورهایی که به دنبال طی مسی استراتژی توسعه...ادامه مطلب

در این نوشته تاثیر علم جغرافیا در رسیدن به توسعه مورد بررسی قرار می گیرد. جغرافیای سرزمین ما از تنوع زیادی برخوردار است. در واقع عوامل مختلف طبیعی (ناهمواری، تنوع آب و هوا، موقعیت های مکانی و ...) و ع استراتژی توسعه...ادامه مطلب

یکی از مشخصات مهم توسعه یافتگی در یک جامعه، خلاقیت و نوآوری است که موجب بهره وری بیشتر و بهینه از منابع مختلف می گردد. در واقع با افزایش جمعیت و نیاز به استفاده از منابع مختلف طبیعی و انسانی افزایش یا استراتژی توسعه...ادامه مطلب